Het is 10 november 1944. In de vroege ochtend verschijnen overal in de Rotterdamse straten patrouilles van Duitse komaf. Alle aanwezigen op straat worden naar huis gestuurd. Daar moeten zij wachten totdat de acties afgelopen zijn. De Duitsers zetten straat na straat af. Ze gooien ein befehl in de brievenbussen. De tekst op het afschrift is helder: alle mannen tussen 17 en 40 jaar oud worden te werk gesteld in Duitsland. Ze moeten voldoende warme kleding en eten meenemen. Eenieder die het bevel leest, dient zich direct voor te bereiden en buiten te gaan staan met de spullen.

Deze dag gaat de boeken in als de Razzia van Rotterdam.

Tekst gaat verder onder de video.

Maatregelen
De bezetter is duidelijk in maatregelen en straffen. ‘’De mannen van genoemde jaargangen, die bij een huiszoeking nog in huis worden aangetroffen, worden gestraft, waarbij hun particulier eigendom zal worden aangesproken.’’ zo luidt de tekst in het bevel die overigens nog verder gaat: ‘’Het is aan alle bewoners der gemeente verboden hun woonplaats te verlaten. Op hen, die pogen te ontvluchten of weerstand te bieden, zal worden geschoten.’’

Onder bewaking worden de dwangarbeiders gedirigeerd naar verzamelplaatsen in de stad. Dit zijn onder andere de Persoons- of Koningshaven. Anderen worden gedwongen te lopen naar Waddinxveen of Delft. Ook wordt station Delftse Poort gebruikt en de Kuip, de tramremise in Hillegersberg, de Marinierskazerne in Kralingen en naar de houthandel van Abraham van Stolk. Treinen wachten de dwangarbeiders op om ze te vervoeren naar Duitsland. Enkelen van hen proberen met een vrijstelling nog te ontkomen.

Tekst gaat verder onder de video.

Angst
Veel gezinnen blijven angstig thuis achter. Zij hebben geen idee waar hun geliefde heen wordt gebracht. Sterker, ze hebben geen idee of en wanneer ze hun partner weer zullen zien. Al snel doen zich vele verhalen de ronde. Over de barre omstandigheden bijvoorbeeld.

Ontkomen
Enkele Rotterdamse mannen weten aan de razzia te ontkomen. Als Duitsers voor een huis geen man aantreffen, doen zij een huiszoeking. Deze controles zijn echter niet grondig; er wordt door de Duitsers niet gezocht naar schuilplaatsen. Toch zijn veel vrouwen bang en hebben zij hun man afgeraden om te duiken, uit angst voor represailles.

Uiteindelijk zijn ruim 52.000 Rotterdamse en Schiedamse arbeiders weggevoerd.